Ağır tonajlı araçlarda aracın hareket etmesinin güç olduğu kadar aracın durdurulmasıda başlı başınca bir problemdir. Frene basıldığı anda çok büyük sürtünme kuvvetlerinin meydana gelmesi fren balatalarının kısa sürede aşınmasına sebep olur. Bu durumun getireceği extra maliyetler ve araç güvenliği göz önünde bulundurularak farklı sistemlerin geliştirilmesine ihtiyacı duyulmuştur. Bu sistemlerden ilki halk arasında motor freni olarak bilinen egsoz manifoldlarının kademeli bir şekilde kapatılarak silindirlerde oluşan basıncın aracı yavaşlatması prensibiyle çalışır.
Aracı yavaşlatmayı sağlayan ikinci bir sistem ise Retarder yardımıyla aracın belli bir hıza dönüştürülmesidir. İçerisinde yaklaşık 7 - 10 litre arasında değişen oranlarda yağ barındıran bir kutu bulunur. Retarder kutusu genellikle şanzuman ile diferansiyel arasındaki şaft a yataklanır. Kutu içerisinde iki adet türbin e benzer pervane bulunur. Pervanelerden biri diferansiyele bağlı şafta bağlıdır. Bu pervane çeker tekerleklerin hareket etmesi ile dönmeye başlar. Diğer pervane ise Retarder kutusunun içerisinde sürekli sabit konumdadır. Sürücü retarder kolunu çektiğinde retarder kutusun içerisine yağ pompalanır. Pompalanan bu yağ dönen pervaneye çarptığı anda yağ ileriye doğru itilir. İlerleyen yağ, duran pervaneye çarptığında şok etkisiyle geri döner ve tekrar dönen pervaneye çarpar bu şekilde dönen pervanenin yavaşlaması sağlanır. Retarder kolunun çekilme miktarıyla kutuya pompalanan yağ miktarı doğru orantılıdır. Bu şekilde yavaşlama oranı kademeli bir şekilde sağlanabilir.
Aracı yavaşlatmayı sağlayan ikinci bir sistem ise Retarder yardımıyla aracın belli bir hıza dönüştürülmesidir. İçerisinde yaklaşık 7 - 10 litre arasında değişen oranlarda yağ barındıran bir kutu bulunur. Retarder kutusu genellikle şanzuman ile diferansiyel arasındaki şaft a yataklanır. Kutu içerisinde iki adet türbin e benzer pervane bulunur. Pervanelerden biri diferansiyele bağlı şafta bağlıdır. Bu pervane çeker tekerleklerin hareket etmesi ile dönmeye başlar. Diğer pervane ise Retarder kutusunun içerisinde sürekli sabit konumdadır. Sürücü retarder kolunu çektiğinde retarder kutusun içerisine yağ pompalanır. Pompalanan bu yağ dönen pervaneye çarptığı anda yağ ileriye doğru itilir. İlerleyen yağ, duran pervaneye çarptığında şok etkisiyle geri döner ve tekrar dönen pervaneye çarpar bu şekilde dönen pervanenin yavaşlaması sağlanır. Retarder kolunun çekilme miktarıyla kutuya pompalanan yağ miktarı doğru orantılıdır. Bu şekilde yavaşlama oranı kademeli bir şekilde sağlanabilir.
Comments
Post a Comment